Inhoud islamitisch geloof
De 5 zuilen van de islam
Dit zijn de vijf meest fundamentele religieuze verplichtingen van elke moslim onder de heilige wetten
van de islam.
* De geloofsbelijdenis (shahadah)
* De rituele gebeden (salat of salah)
* Het geven van aalmoezen (zakat of zakah)
* Het vasten tijdens ramadan
* De pelgrimstocht naar Mekka (hadj, hajj of haj)
De geloofsbelijdenis of shahadah
Er is geen godheid dan God en Mohammed is de boodschapper van God.
Deze geloofsbelijdenis wordt dagelijks door elke vrome moslim meermalen opgezegd. Veel baby's in een
moslimgezin krijgen het direct na hun geboorte in het ene oor gefluisterd; in het andere wordt de azan
(oproep tot gebed) gefluisterd. Een bekeerling spreekt de shahadah uit en wordt daarna als moslim
beschouwd. Dit kan in het bijzijn van twee getuigen zijn, in het bijzijn van de gemeenschap of alleen
tegenover God.
De rituele gebeden of salat
Hoewel er in de Koran maar drie vaste gebedstijden worden genoemd, worden moslims geacht ten minste
vijf maal per dag de rituele gebeden uit te voeren.
De plaats
Hoewel het bidden in de moskee voor mannen de voorkeur
heeft is daar geen strikt voorschrift voor; een moslim kan dit
ritueel overal uitvoeren, hetzij op straat, thuis, of op het
werk. Alleen op vrijdag (voor moslims de dag van de
samenkomst) worden de mannen geacht in de moskee te
verschijnen voor het middaggebed, indien mogelijk. Ook
vrouwen mogen daar bidden, maar meestal alleen in een
aparte, van de mannen afgescheiden ruimte.
De vorm
Gewoonlijk wordt er met het gezicht in de richting van Mekka gebeden, voor moslims de belangrijkste
plaats op aarde; sommige groepen zien dat niet als een absolute verplichting, omdat God immers overal
is. Wel moeten de gebeden in het Arabisch worden uitgesproken, zelfs al spreekt de persoon in kwestie
de taal niet, maar de persoon in kwestie moet wel als hij de gebeden uit zijn hoofd leert ook de
betekenis van de gebeden begrijpen; de gebeden worden uit het hoofd opgezegd. Voor een bekeerling
wordt een uitzondering gemaakt; zij mogen tijdelijk de gebeden in de eigen landstaal verrichten.
Voordat de salat verricht kan worden, dient men ritueel rein te zijn. Mocht men de rituele reinheid
verbroken hebben door bijvoorbeeld een toiletbezoek, dan is een rituele reiniging vereist. Waar geen
water voorhanden is, zoals in de woestijn voor kan komen, mag men eventueel zand gebruiken.
De inhoud
De gebeden bestaan uit lofprijzingen op God, de geloofsbelijdenis, smeekbeden
om vergeving en diverse zegeningen, recitatie van de eerste soera van de Koran
en een of meer andere passages, en eventueel een persoonlijk gebed.
Tijdens de hele sessie moet men afwisselend staan, buigen, knielen en zich
geknield voorover op de grond buigen. Aan het eind van de sessie wenst men
naar rechts en naar links de vrede om o.a. de engelen te groeten, waarvan
moslims geloven dat deze engelen hem vergezellen om ieders goede en slechte
daden te noteren.
Het geven van rituele aalmoezen
Belangrijk binnen de islam is het geloof dat alle dingen aan God toebehoren en dat rijkdom de mens
alleen in bruikleen gegeven wordt. Het woord zakat betekent zowel loutering (of zuivering) als groei.
Elke moslim berekent zijn of haar zakat persoonlijk. In de meeste gevallen betekent dit een jaarlijkse
donatie van twee en een half procent van het gespaarde privékapitaal. Eventueel kan daar bovenop nog
een bedrag worden weggeschonken voor islamitische liefdadigheidsdoeleinden (sadaqah), om daarmee
een grotere hemelse beloning te verkrijgen.
Het vasten of ramadan
Het verplichte jaarlijkse vasten houdt in dat men tijdens de hele maand ramadan een groot deel van het
etmaal niet eet, drinkt of rookt en zich onthoudt van seksuele gemeenschap. Daarnaast zijn
kwaadspreken en vloeken niet toegestaan. Dit vasten is voorgeschreven in de Koran en geldt vanaf voor
de dageraad tot zonsondergang. Tijdens de nacht zijn deze beperkingen opgeheven. Mensen blijven in de
praktijk dus laat op om te eten en staan vroeg op voor een uitgebreid ontbijt. Wanneer vasten te
bezwaarlijk zou zijn, bijvoorbeeld voor zwangere en ongestelde vrouwen, zieken, jonge kinderen en
soldaten in oorlogstijd, mag het worden overgeslagen. Wel wordt later inhalen van het vasten
aangemoedigd. Tijdens deze vastenperiode bidden veel moslims meer dan gewoonlijk. Siyam is bedoeld
om moslims geduld en zelfdiscipline te leren; ook wordt het gezien als een schuldderving van de gelovige
ten opzichte van God.
De bedevaart naar Mekka of hadj
De pelgrimstocht naar de voor moslims heiligste stad Mekka in Saoedi-Arabië wordt uitgevoerd tijdens de
twaalfde maand van de islamitische kalender. Iedere moslim (zowel mannen als vrouwen) die het zich
financieel en qua gezondheid kan permitteren is verplicht dit ten minste eenmaal in het leven te
ondernemen.
De pelgrims dragen speciale, eenvoudige kleding, zodat ieder onderscheid in rangen en standen wegvalt.
De eigenlijke pelgrimage of hadj in en om Mekka bestaat uit een hele serie rituelen. Men moet
bijvoorbeeld meermalen om het heilige huis van de islam, de kaäba heenlopen. Een ander ritueel is het
gooien van stenen naar pilaren die de duivel symboliseren, dat herinnert aan de verzoeking van Abraham
door de duivel toen die zijn zoon moest offeren. Hoogtepunt van de hadj is het verblijf op de vlakte van
Arafat ongeveer veertig kilometer buiten Mekka.
De omstreden zesde zuil
Sommige moslims, met name zij die horen bij de sekte van de khawarij, stellen dat de zesde zuil van de
islam de heilige oorlog is. Hiervoor wordt verwezen naar het begrip jihad dat 'strijd' betekent. Het
betreft zowel de innerlijke strijd om goed te doen als het militair op te nemen tegen hen die de islam
bedreigen (de uiterlijke jihad of kleine jihad).
De interpretatie Heilige Oorlog van het begrip jihad geldt voor voornamelijk leden van de sekte van de
khawarij als zesde zuil van de islam, maar dat standpunt wordt door veel moslims betwist. Ook andere
sub-stromingen binnen met name het salafisme en het wahhabisme steunen een gewelddadige
verdediging van de islam.
Hedendaagse moslims en de zuilen van de islam
Het feit dat de vijf zuilen volgens de leer van de islam verplicht zijn voor elke moslim en absoluut
noodzakelijk om te onderhouden, betekent niet dat alle moslims dat ook doen, of in staat zijn te doen.
Hier zijn verschillende redenen voor. Voor moslims in westerse landen is het niet altijd mogelijk om vijf
keer per dag te bidden of een maand lang te vasten. Veel geseculariseerde moslims zijn gestopt met hun
religieuze verplichtingen, of houden er nog maar één of enkele bij, zoals vasten tijdens Ramadan,
hoewel ze zich wel als moslim blijven identificeren. Dergelijke individuele keuzes worden binnen de
Arabische groepscultuur overigens niet altijd geaccepteerd. Soms leidt groepsdruk tot deelname aan
religieuze rituelen zonder dat daar een innerlijke geloofsovertuiging aan ten grondslag ligt.
Het gooien van stenen naar de duivel